Podstawową cechą metody jest to, że student mówi i słucha czterokrotnie więcej w czasie lekcji, niż stosując jakąkolwiek inna formę nauki języka.

Metoda Callana zachowuje naturalne 4 etapy, których prawidłowo zachowana kolejność ma ogromne znaczenie w nauce języka obcego. Student najpierw słyszy nowe słówko gdy wymawia je lektor, potem sam je wymawia odpowiadając na pytanie lektora, następnie poznaje jego pisownię podczas czytania, aż w końcu uczy się je pisać w trakcie wielokrotnie powtarzanych dyktand.

Podczas nauki Metodą Callana wykorzystywane są partie mózgu odpowiedzialne za podświadome uczenie się. Szybkość pozwala na wyuczenie przez ucznia refleksów w mówieniu po angielsku, stąd uczeń po pewnym czasie jest w stanie "wypalić" odpowiedź na zadane pytanie zanim świadomie zda sobie z tego sprawę. Szybkość zapobiega też formułowaniu odpowiedzi w języku polskim a dopiero potem tłumaczeniu jej w myślach na język angielski. Uczeń zaczyna myśleć bezpośrednio po angielsku bo na polski po prostu nie ma czasu.

Nauczyciele w szkole Callana mówią do studentów z szybkością około 240 słów na minutę (dwukrotnie szybciej niż w innych metodach). Jeśli nawet uwzględnimy fakt, że student daje odpowiedzi w nieco wolniejszym tempie to i tak prędkość rozmowy nauczyciela ze studentami w czasie lekcji wynosi 210 słów na minutę. W konsekwencji student słyszy 12600 słów, mówionych czy to przez nauczyciela czy też przez innych studentów, w ciągu godziny.

Niekwestionowaną zaletą Metody Callana jest pokonywanie nieśmiałości studenta. Wielu studentów uczących się języka obcego obawia się mówić. W Metodzie Callana opartej w większości na pracy ustnej (95% lekcji), polegającej na zadawaniu pytań i dawaniu odpowiedzi na nie, student zmuszony jest do mówienia, w konsekwencji pokonuje swój lęk.

Największymi wrogami uczenia się są nuda i słaba pamięć. Metoda Callana z łatwością pokonuje nudę dzięki szybkości, a słabą pamięć przy pomocy powtórek. Powtarzanie wszystkiego cztery czy pięć razy gwarantuje nie tylko płynność mówienia i rozumienia, ale i trwałe zapamiętanie świeżo zdobytej wiedzy (bez względu na to jak słabą pamięcią uczeń dysponuje).

Poprawność i dokładność są ważne w nauce języka, szczególnie w nauce pisania, lecz prędkość jest absolutnie zasadnicza w mówieniu i rozumieniu. Jak większość automatycznych odruchów, język związany jest ściśle z prędkością, a szczególnie rozumienie musi odbywać się z określoną minimalną prędkością. Czytać, pisać czy mówić można z charakterystyczną dla siebie prędkością, byleby nie przesadnie małą natomiast słuchanie i rozumienie musi następować natychmiastowo. Spiker w radiu, telewizji czy w kinie nie zacznie mówić wolniej, tak abyśmy mogli go zrozumieć. Student musi posiąść umiejętność zrozumienia języka angielskiego z minimalną prędkością 180 słów na minutę.

Sposobem w jaki Metoda Callana osiąga tak duże tempo w mówieniu i rozumieniu jest regularne zadawanie tych samych pytań każdego dnia, aż do momentu kiedy każdy student będzie rozumiał i odpowiadał z dobrą prędkością. Ów kluczowy moment następuje zwykle po.